06.03.2021

95. rocznica urodzin Andrzeja Wajdy

Mistrza polskiego kina
 

Andrzej Wajda – mistrz polskiego kina, jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów filmowych i teatralnych.

Student krakowskiej ASP, który zamienił pędzel na kamerę i ukończył łódzką „filmówkę”. Asystent Aleksandra Forda, dzięki któremu w roku 1954 zadebiutował inspirowanym włoskim neorealizmem, przełamującym socrealistyczne schematy Pokoleniem.

Współtwórca Szkoły Polskiej, autor kanonicznych dzieł nurtu: Kanału (1956) oraz Popiołu i diamentu (1958), podejmujących kluczowy dla jego kina temat wojny i tragizmu polskiego losu, a jednocześnie traktujących historię jako pretekst do rozmowy o współczesności.

Twórca licznych autorskich adaptacji, sięgający zarówno po utwory współczesne, jak i proponujący nowe odczytanie klasyki literackiej (Żeromski, Mickiewicz, Wyspiański, Reymont). Ceniony reżyser teatralny (znakomita dekada lat 70. w krakowskim Teatrze Starym), pracujący też za granicą.

Odkrywca młodych talentów, m.in. Krystyny Jandy i Zbyszka Cybulskiego. Mentor młodych filmowców - założyciel Zespołu Filmowego „X” (1972-1983), w którym rodziło się Kino Moralnego Niepokoju, i Mistrzowskiej Szkoły Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajdy.

Laureat najbardziej prestiżowych filmowych nagród, na czele z Oscarem za całokształt twórczości (2000) i Złotą Palmą (Człowiek z żelaza, 1981).